Şahıs şirketi ticaret ünvanı ad-soyad olmak zorunda mı?

Şahıs şirketinde ticari ünvan olarak, şirket izlenimi yaratan (AŞ, Ltd vb) gibi ek kullanmamak ve ticaret siciline tescil ettirmek kaydı ile farklı isimler kullanılabilir.

Şahıs Şirketinde Ticaret Ünvanı

Şahıs şirketlerinde ünvan olarak, şirket izlenimi yaratan (AŞ, Ltd vb) gibi ek kullanmamak ve ticaret siciline tescil ettirmek kaydı ile farklı isimler kullanılabilir. Yasal olmasını ve tekel hakkının sizde olmasını istiyorsanız, ticaret sicile tescil ve ticaret sicil gazetesiyle de ilan ettirmeniz gereklidir.​

​​Şahsın Ticaret Odası harici bir odaya kayıtlı olması Ticaret Sicile kayda engel değildir, ünvanını ticaret sicile tescil ettirebilir (TTK gereğince zorunludur).

​​İsim ve ünvan Ticaret Sicilde beraber geçmelidir. Firma kaşesinde veya faturada sadece ticari ünvan kullanılabilir bunda bir engel yok.

Ancak kaşede sadece ünvan kullanmanın rekabet yasağına takılması durumu çok fazladır, aynı adı kullanan bir başka tüzel kişiliğin iddia edeceği şan ve namını kullanma suçlamasından kaçınamazsınız. Bu tür ihlallerde menfaat davalarında aleyhte, borç/alacak davalarında karşı tarafın lehine kararlar verileceği unutulmamalıdır.

​​
Seçmeyi düşündüğünüz ticaret unvanının başka bir işletme tarafından kullanılıp kullanılmadığını öğrenmek için Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğünün internet sayfasında bulunan “Sorgulama” bölümüne giriş yaparak, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın ticaret unvanı veritabanları üzerinden sorgulama yapabilirsiniz. Sorgulama yapabileceğiniz link için buraya tıklayınız.

TTK Madde 46:

(1) Tacirin kimliği, işletmesinin genişliği, önemi ve finansal durumu hakkında, üçüncü kişilerde yanlış bir görüşün oluşmasına sebep olacak nitelikte bulunmamak, gerçeğe ve kamu düzenine aykırı olmamak şartıyla; her ticaret unvanına, işletmenin özelliklerini belirten veya unvanda yer alan kişilerin kimliklerini gösteren ya da hayalî adlardan ibaret olan ekler yapılabilir.

(2) Tek başlarına ticaret yapan gerçek kişiler ticaret unvanlarına bir şirketin var olduğu izlenimini uyandıracak ekler yapamazlar.

SORU: Gerçek kişi adına kayıtlı olan isim ve soyadı yerine veya ek olarak ünvan kullanabilmemiz için ticaret sicile veya esnaf sanatkarlar odasına kayıt zorunluluğu var mı? Bu kurumlara kayıt olmadan ünvan kullanabilir miyiz? Vergi Levhamda ticaret ünvanım yazmadan o ismi faturama veya kaşeme bastırmak doğru olur mu?

​​CEVAP: Bu işlemleri yaptırmadan bu şekilde çalışan pek çok sayıda firma var. Sizin kullanmış olduğunuz ünvana kimse itiraz etmediği sürece (yani bir başkası tarafından tescilli değilse veya siz kullanmaya başladıktan sonra sizden önce tescil edilmediyse) Vergi Levhasında ticaret ünvanı yazmadan da kullanabilirsiniz. Ama fatura cildinde ve kaşenizde bu ünvan bulunsun.

Tabi ki ünvanınızı tescil ettirirseniz ilerde kimse itiraz edemez. Vergi levhaları VEDOP tarafından otomatik tasdik ediliyor. Ticaret Siciline tescili yaptırdıktan sonra tescil belgesi ile Vergi Dairesinin Sicil servisine gidip ünvanınızı ekletebilirsiniz.

İşletme Adı Kullanımı 

İşletme adı, ticaret ünvanından farklı bir olgudur ve sıklıkla karıştırılır. İşletme adı, işletmeyi tanıtmak ve benzer işletmelerden ayırt etmek için kullanılır. Bu bağlamda ticaret ünvanı ile aynı işlevi görmektedir. Farkı esnaf tarafından da kullanılabilir olması ve kullanma zorunluluğu olmamasıdır.

Tacir, ticaret ünvanından farklı bir işletme adı kullanabilir bunu tabelasına yazabilir. Esnaflar da yaptığı iş ile ilgili olarak kendisine bir işletme adı seçip tabelasında bunu kullanabilir.

ÖRNEK:
CEM ÇELİK – ÇELİK PİYAZ SALONU (Şahıs Şirketi Ticaret Ünvanı)
MEŞHUR AKSU PİYAZCISI (İşletme Adı)​

​​İşletme adının tespitinde bazı sınırlamalar getirilmiştir. Aldatıcı olmamalı, başka işletme isimleri ile karıştırılmamalı ve kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olmamalıdır. İşletme adının tescilsiz olsa dahi marka olabilme imkanı vardır.

İşletme adı, ticaret sicilde tescil edilirse Türk Ticaret Kanunu özel hükümleri ile korunabilir ve tekel kullanma hakkı sağlayabilir. Ancak bu koruma marka koruması değildir. Sadece işletme isminin kullanımı korumasıdır. Bu koruma kapsamı çok sınırlıdır.

Marka Tescili

İşletme adı ve marka ilişkisini ve farklarını ortaya koymakta da fayda var. Marka; işletmeleri değil, işletmelerin mal ve hizmetlerini ayırt etmeye yarayan isim ve işaretlerdir. Dolayısıyla işletme isminin ticaret sicile kaydı ile sağlanan koruma, işletmeleri ayırt edici isimlerin korunmasını sağlar ancak marka korumasından farklıdır.

İşletmeleri birbirinden ayıran bu isimlerin MARKA olarak tescil edilmesi ile, mal ve hizmetlerin ayırt ediciliğinin sağlanması ve gerçek anlamda tam bir koruma ve caydırıcılık sağlanması gerekmektedir.

Hizmet veren işletmelerde, işletme adı ve marka içi içe geçmiş durumdadır. Çünkü çoğu işletme adı aynı zamanda marka olarak kullanılmaktadır.

Bir esnaf veya tacir işletme adı ve/veya ticaret ünvanından farklı bir isim seçebilir ve bu seçtiği ismi marka olarak kullanabilir, tescil ettirebilir ve isim hakkı elde edebilir.